Neanderthaler genen bepalen mee onze tandgrootte
In een recente studie, gepubliceerd in Current Biology, werden biologische mechanismen die bijdragen aan variaties in tandstructuur tussen mensen onderzocht. Door tandheelkundige kenmerken te onderzoeken kan de geschiedenis van populaties en het identificeren van individuele resten en genetische relaties worden achterhaald.
Hierbij blijkt dat tandkronen sterk worden beïnvloed door genetica, met een erfelijkheidsgraad van 50 tot 90%. Studies bij dieren hebben tientallen genen geïdentificeerd die tandontwikkeling reguleren, waarbij enkele zeldzame afwijkingen direct verband houden met gemuteerde genen.
In deze studie trachtten de auteurs om variaties in de grootte van tandkronen genetisch te onderzoeken. Dit werd onderzocht bij een groep Colombianen met Europese, inheemse en Afrikaanse voorouders.
Er werden drie tandmetingen uitgevoerd: de mesiodistale diameter (MDD), buccolingale diameter (BLD) en de hoogte van de tandkronen. Deze metingen vertoonden sterke correlaties tussen tanden van dezelfde klasse, zoals linker- en rechterincisieven of boven- en onderhoektanden.
Tussen de geslachten was er weinig verschil te merken ook met de leeftijd was slechts een matige correlatie waar te nemen.
De tandmorfologie verschilde echter bij individuen met Europese afkomst in vergelijking met anderen. Zowel de MDD als de BLD waren groter bij personen met Afrikaanse roots of inheemse Amerikaanse afkomst dan bij personen met Europese afkomst.
Op deze manier identificeerde men een aantal genoomregio’s die verband houden met de afmetingen van tandkronen. De sterkste associaties werden hierbij genoteerd in de regio rond het EDAR-gen, dat de tandmorfologie beïnvloedt bij Oost-Aziaten. Amerikaanse varianten van dit gen bleken een andere morfologie te creëren, waaronder meer uitgesproken voortanden die geleidelijk afnemen naar achteren. Ook mutaties van het gen blijken te leiden tot agenese en het ontbreken van glazuur in incisieven.
De DNA-sequentie waarin belangrijke van deze effectorgenen zijn opgenomen blijken geïntegreerd vanuit Neanderthalers in ons DNA te zitten. Dit zou kunnen verklaren waarom Europeanen kleinere tanden hebben. Voor een diepgaandere wetenschappelijke uitleg verwijzen we graag door naar de bron en bijhorende studie.