Marketing esthetische tandheelkunde heeft impact op overtreatment
De verhouding tussen sociale media en tandheelkunde leidt tot belangrijke ethische vraagstukken. Enerzijds kan het mondgezondheid beter op de kaart zetten en preventie promoten. Anderzijds leidt het ook tot een verhoogde vraag naar esthetische tandheelkunde en potentiële overtreatment.
Een literatuurstudie van Rostamzadeh en Rahimi (2025), Kurdistan University of Medical Sciences te Iran, toont aan dat de verwachtingen van patiënten sterker worden beïnvloed door sociale media dan door hun effectieve medische noden en problemen. Tandartsen gaan hier vaak in mee omwille van commerciële druk.
De onderzoekers analyseerden 12 studies van 2011 tot 2024. Op basis hiervan kwamen de onderzoekers tot volgende vaststellingen:
- 90,7% van de tandartsen gaven aan een verhoogde vraag naar esthetische tandheelkundige ingrepen vast te stellen door sociale media. Vooral jongere generaties gaan op zoek naar esthetische ingrepen omwille van de invloed van sociale media en de schoonheidsidealen die hierbij worden gevestigd.
- Het belang van de autonomie van de patiënt en een goed geïnformeerde toestemming worden in deze context nog essentiëler, aangezien esthetische resultaten voor vele patiënten doorwegen op gezondheidsoverwegingen.
- Door financiële overwegingen en om te voldoen aan de verwachtingen van de patiënt wordt vaak overgegaan tot onnodige behandelingen. Hierbij voelen veel tandartsen de druk om deze behandelingen toch uit te voeren, onder meer aangezien hun collega’s deze behandelingen ook uitvoeren.
- Overtreatment is dan ook één van de belangrijkste ethische vraagstukken in tandartspraktijken, omwille van de commerciële druk en het feit dat zij het gevoel hebben dat ook hun collega’s hierin meegaan.
- Anderzijds zorgt sociale media voor meer bewustzijn omtrent mondgezondheid, meer interactie tussen patiënten en hun zorgverstrekkers en een vlottere toegang tot informatie.
Dit alles leidt tot een moeilijk evenwicht dat de tandarts moet blijven bewaren tussen zijn commerciële belangen, de verwachtingen van de patiënt en zijn professionele verplichting om zorg te verstrekken in het belang van zijn patiënt. De onderzoekers zijn dan ook van mening dat het dringend nodig is om een ethisch kader te ontwikkelen om als tandarts met deze complexe situaties om te gaan.
Hierbij moet ethiek ook binnen de opleidingen worden opgenomen (hetgeen in België reeds het geval is) en zouden robuuste standaarden rond marketing worden vastgesteld.